VCA-certificering

Informatie over het VCA-systeem en de weg naar certificering

1. Geschiedenis van de veiligheids checklijst aannemers
2. Opzet van de veiligheids checklijst aannemers
3. VCA-certificaten en VCA-certificering
4. De mustvragen
5. Nut en noodzaak van het certificaat
6. Hoe kom ik aan de VCA norm?

1. GESCHIEDENIS VAN DE VEILIGHEIDS CHECKLIJST AANNEMERS

De veiligheidschecklijst voor aannemers is ontstaan uit een aantal eisen die grote opdrachtgevers zoals Shell en ESSO aan (onder)aannemers stelden op het gebied van veiligheid en milieu. Met deze eisen zorgden de opdrachtgevers ervoor dat de veiligheid en zorg voor het milieu op hun bedrijfsterreinen werden verbeterd.

Deze aanpak bleek succesvol. Steeds meer opdrachtgevers gingen ertoe over om van aannemers te verlangen dat zij op het gebied van veiligheid en milieu in staat waren te voldoen aan een aantal VGM-eisen. Op hun beurt gingen aannemers van onderaannemers verlangen dat ook zij op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu in staat waren te voldoen aan deze eisen.

Vervolgens heeft een aantal grote opdrachtgevers en aannemers de Stichting Samenwerken Voor Veiligheid (SSVV) opgericht. De stichting heeft het Centraal College van Deskundigen VCA (CCvD VCA) aangesteld, dat uit de diverse formuleringen een vast aantal eisen, die gelden als basis voor veilig, gezond en milieuverantwoord werken, heeft vastgesteld. De eisen zijn als vragen opgenomen in een checklijst, die men als aannemer kan gebruiken om te controleren of men voldoet aan deze eisen. Deze lijst wordt de Veiligheids Checklijst Aannemers, kortweg VCA, genoemd.

2. OPZET VAN DE VEILIGHEIDS CHECKLIJST AANNEMERS

De VCA is opgedeeld in tien hoofdstukken, die weer zijn onderverdeeld in paragrafen met vragen. De tien hoofdstukken zijn achtereenvolgens:

1. Veiligheids-, gezondheids-, en milieu- (VGM)-beleid en organisatie, managementbetrokkenheid
2. Risico-inventarisatie en -evaluatie
3. Selectie van personeel
4. Voorlichting en instructie
5. Veiligheid, gezondheids- en milieucommunicatie en overleg
6. Regels/voorschriften, V&G-plan project/werk, voorbereiding noodsituaties
7. Veiligheids-, gezondheids- en milieuinspecties/observaties
8. Bedrijfsgezondheidszorg
9. Inkoop en keuring van materialen, materieel/middelen en diensten
10. Melding, registratie en onderzoek van ongevallen/incidenten en onveilige situaties/handelingen

Onder deze hoofdstukken vallen paragrafen met in totaal 58 vragen. Daar is een aantal vragen bij dat in ieder geval positief beantwoord moet worden wil men voldoen aan de gestelde eisen voor veilig, gezond en milieubewust werken. Dit zijn de zogenaamde "Mustvragen", waarover in hoofdstuk 4 meer. Daarnaast is er een aantal vragen die punten opleveren.

Heeft men minimaal 110 punten van het totaal aantal te behalen de punten (220), dan voldoet het bedrijf aan de gestelde eisen. Men komt dan in aanmerking voor een VCA-certificaat.

Per 1-3-2000 is de VCA-checklijst versie 2000/3 van kracht.

Terug

3.

Op de VCA-checklijst staan in de vorm van vragen, eisen geformuleerd waaraan een bedrijf moet voldoen om bij bedrijven die deze eisen onderschrijven werkzaamheden te mogen verrichten. Voldoet een bedrijf aan de eisen, dan beschikt men volgens het CCvD VCA over een goed Veiligheidsbeheerssysteem en kan het bedrijf een VCA certificaat behalen.

Er zijn twee soorten VCA certificaten, het VCA* (VCA één ster) en het VCA** (VCA twee sterren) certificaat.

Het VCA*-certificaat verkrijgt men als:

• Men voldoet aan alle must-vragen VCA* die in de checklijst worden genoemd en:
• Men voldoet aan een ongevallen frequentie-index van kleiner dan 40.

Het VCA**-certificaat verkrijgt men als:

• Men voldoet aan alle mustvragen VCA* én VCA** die in de checklijst worden genoemd en:
• Bij de overige vragen minimaal 110 punten behaalt en:
• Men voldoet aan een ongevallen frequentie-index van kleiner dan 40

Het behalen van een certificaat vindt volgens een vaste procedure plaats. De aannemer doet een aanvraag ter certificering bij een certificerende instantie en biedt alle relevante bedrijfsgegevens en veiligheids-gezondheids- en milieudocumentatie aan de certificerende instantie aan.

Vervolgens toetst de certificerende instantie deze veiligheids-, gezondheids-, en milieudocumentatie van het bedrijf.

Nadat de documentatie is beoordeeld, zal de implementatie binnen het bedrijf geëvalueerd worden. In overleg met het bedrijf zal een evaluatie-schema worden opgesteld dat aangeeft welke gebieden en werklokaties van de organisatie geëvalueerd zullen worden. De evaluatie zal worden uitgevoerd volgens de verificatiepunten van de VCA-checklijst. Na succesvolle voltooiing van de evaluatie zal de certificerende instelling een VCA-certificaat afgeven, waarin vermeld wordt aan welke VCA-norm (*/**) de evaluatie heeft voldaan.

3.3. Wanneer een VCA*- en wanneer een VCA**-certificaat?

Uit de mustvragen die gelden voor het behalen van het VCA**-certificaat blijkt dat voor het behalen van het VCA**-certificaat voldaan moet worden aan strengere eisen dan voor het behalen van het VCA*-certificaat. Dit blijkt ook al uit het feit dat voor het behalen van het VCA**-certificaat ook alle mustvragen die gelden voor het behalen van het VCA*-certificaat positief beantwoord moeten worden. Het VCA**-certificaat is dan ook voor grotere organisaties.

Als regel wordt aangehouden dat voor organisaties met minder dan 35 medewerkers het VCA*-certificaat geldt en voor organisaties met meer dan 35 medewerkers (inclusief inleenkrachten) en organisaties met minder dan 35 medewerkers maar die optreden als hoofdaannemer, het VCA**-certificaat.

Terug

4.

Er is reeds gesproken over de mustvragen. Dit zijn vragen die in ieder geval positief beantwoord moeten worden om te voldoen aan de gestelde VCA eisen voor veilig, gezond en milieubewust werken.

In de VCA-checklijst versie 2000/3 zijn de volgend 23 mustvragen voor VCA*-certificering zijn:

1. VGM-beleidsverklaring (1.1)
2. Aanstelling V&G-functionaris (1.2.2)
3. Inventarisatie en evaluatie van risico’s (2.1)
4. Getroffen maatregelen op basis van de risico-inventarisatie en -evaluatie (2.2)
5. Ter beschikking stellen van persoonlijke beschermingsmiddelen (2.3)
6. Vastleggen van vakopleidingseisen (3.1)
7. Vastleggen van taakgerichte VGM-opleidingen (3.2)
8. BedrijfseigenVGM-voorlichting (4.1)
9. Veiligheidsopleiding operationele medewerkers (4.2)
10. VGM-opleiding van operationeel leidinggevenden (4.3)
11. Registratie van VGM-opleidingen/instructies en indien van toepassing medische geschiktheids-verklaringen in het veiligheidspaspoort (4.7.2)
12. Houden van VGM-bijeenkomsten (Toolbox meetings) (5.3)
13. Veiligheidsinstructies met betrekking tot regels en voorschriften (6.3.2)
14. Periodieke werkplek inspecties (7.1)
15. Opvolging actie punten (7.2)
16. Aansluiting bij een bedrijfsgezondheidsdienst (arbodienst) (8.1)
17. Periodiek arbeidsgezondheidskundig onderzoek op basis van risico-inventarisatie en -evaluatie (8.2.1)
18. Medische keuring bij indiensttreding (mits voor taakuitoefening vereist) of werkhervatting (8.2.2)
19. Systeem voor periodieke keuring van materieel en middelen (9.3.1)
20. Registratie van keuringen van materieel en middelen (9.3.2)
21. Identificatie van gekeurd materieel en middelen (9.3.3)
22. Procedure voor melding van ongevallen en incidenten (10.1.1)
23. Procedure voor onderzoek van ongevallen en incidenten (10.2.1)

1. VGM-structuur met vastgelegde VGM-taken en –verantwoordelijkheden leidinggevenden (1.2.1)
2. Actieve VGM-betrokkenheid van top- en middelmanagement, werkplekinspecties (1.3.1)
3. VGM-actieplan (1.5.1)
4. Toetsing van het actieplan (1.5.2)
5. VGM-overleg op alle organisatieniveaus (5.2)
6. VGM-voorschriften en regels (6.1)
7. VGM-startwerkvergaderingen (6.3.3)

Vanal 1 januari 2003 worden de "Opleidingseisen risicovolle taken" (4.6) eveneens een mustvraag

Terug

 

Uit de opsomming van de onderwerpen van de mustvragen blijkt, dat de VCA bedoeld is om de organisatie op kritische punten door te lichten op de zorg voor veilig, gezond en milieubewust werken. Voldoet een organisatie aan de gestelde eisen dan kan een VCA-certificaat worden behaald waarmee kan worden aangetoond dat:

• Alle medewerkers van een bedrijf dat werkzaamheden verricht voor een opdrachtgever:
  * Door vakopleiding, bedrijfsinstructies en regelmatige voorlichting in staat zijn hun taken op veilige, gezonde en (milieu)verantwoorde wijze te verrichten,
  * Weten hoe met de juiste en door het bedrijf op veiligheid goedgekeurde middelen veilig te werken,
  * Zich door middel van door het bedrijf verstrekte persoonlijke beschermingsmiddelen op de juiste wijze weten te beschermen tegen desondanks optredende gevaren.
• Het bedrijf op basis van geïnventariseerde en geëvalueerde risico’s en door middel van een systematische aanpak van deze risico’s alle maatregelen heeft getroffen om het bovenstaande te realiseren en bijgestaan door een bedrijfsgezondheidsdienst de veiligheid en gezondheid van haar medewerkers te bewaken.

Het VCA-certificaat is een nuttig middel om in één keer aan te tonen dat men op een groot aantal punten voldoet aan eisen op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu. Voorkomen wordt dus dat opdrachtgever en aannemer allerlei acties moeten ondernemen om de zorg voor veiligheid, gezondheid en milieu te waarborgen. Dat is immers van tevoren allemaal al geregeld.

Uit het nut van het certificaat is tevens de noodzaak van het hebben van het certificaat geboren. Vanwege het gemak stellen opdrachtgevers eenvoudigweg het beschikken over het VCA-certificaat als voorwaarde om als uitvoerende organisatie werkzaamheden te mogen verrichten.

Terug

De norm is te koop bij:
Stichting SSVV
Centraal College van Deskundigen VCA
Posbus 443
2260 AK Leidschendam
Telefoon : 070 337 87 55
Fax : 070 337 87 56

Zie ook hun website: www.ssvv.nl

De hier weergegeven informatie is slechts "ter informatie".